بررسی نقش درختان کهن‌سال در هویت مناظر شهری، مورد مطالعاتی: خیابان شهدا در شهر ایلام

عوامل و عناصر مختلفی می‌توانند در زمینه هویت مناظر شهری اثرگذار باشند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها وجود درختان کهن‌سال در فضاهای شهری است. سال‌هاست پژوهشگران در جهت بررسی هویت شهرها و به مقیاس کوچک‌تر «فضاهای شهری» به پوسته‌ها و جداره‌ها و جزییات آن‌ها توجه بیشتری داشته‌اند و اهمیت نگهداری درختان کهن‌سال به‌عنوان میراث ارزشمند طبیعی را نادیده گرفته‌اند. هدف از ارائه این مقاله تأکید بر اهمیت و حفظ درختان (کهن‌سال) در فضای شهری و ارتباط درختان کهن‌سال با موضوع هویت در منظر شهری در محدوده موردمطالعه است. به‌منظور انجام این مطالعه، نیاز به بستر جغرافیایی مناسب بوده، لذا خیابان شهدا در شهر ایلام انتخاب و ساکنان و استفاده‌کنندگان آن مورد پرسش قرار گرفتند. داده‌های موردنیاز این تحقیق با استفاده از تکنیک‌های مشاهده، تحلیل محتوا و پرسش‌نامه جمع‌آوری‌شده است. خیابان شهدا یکی از فضاهای شهری شهر ایلام است که وجود درختان قدیمی و کهن‌سال از عواملی است که در هویت‌مندی این خیابان مؤثر بوده و اهمیت فراوانی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد فضاهای سبز موجود در این شهر در مقایسه با سال‌های گذشته به میزان زیادی کاهش‌یافته و این مسئله هویت طبیعی شهر را تحت شعاع قرار داده است. در این پژوهش سعی خواهد شد پاسخ‌هایی برای این سؤالات یافته شود که آیا رابطه‌ای بین درختان کهن‌سال و هویت ‌مناظر شهری وجود دارد؟ آیا با استفاده از درختان، می‌توان به راهکارهایی جهت هویت‌مند نمودن شهرها رسید؟ همچنین تأثیر درختان کهن‌سال بر هویت منظرشهری ایلام چیست؟ نتایج حاکی از این است که فضای سبز و به‌طور ویژه درختان کهن‌سال به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر در جهت خلق هویت منظر در شهرها محسوب می‌شود. درختان کهن‌سال می‌توانند به فضاهای شهری هویت بخشیده و موجب تمایز آن فضا از دیگر فضاها شوند و فضاهای شهری و خیابان‌های شهری را هویت‌مندتر و زیباتر می‌کنند.